Süt ve Süt Ürünleri
Çarşamba, Temmuz 08, 2020
Yaşam mucizesi olarak
adlandırılan süt, günlük besinlerimizin içerisinde en çok yer alan ana
maddelerden birini oluşturur. Memeli hayvanların yavrusunu dünyaya getirdikten
sonra, vücudun ürettiği ve içerisinde birçok değerli besini barındıran sütün
yeni doğan tüm canlılar için faydası saymakla bitmez. Daha yakından tanık
olduğumuz anne sütünün minimum 6 ay bebekler için tavsiye edilmesi bu konuda aklımızda
en çok yer alan detaylardan biridir. Bizim tükettiğimiz diğer hayvanların sütlerini ve süt ürünlerini dikkate
aldığımızda, en çok inek sütünün kullanıldığı görülmektedir. İnek sütünün yanı
sıra keçi, koyun gibi diğer hayvanların da sütleri tüketilmekte ya da
sütlerinden ürünler yapılmaktadır.
Marketlerde büyük bir soğuk raf dolabında karşımıza çıkan ve onlarca çeşidi olan süt ve süt ürünleri nelerdir? Süt ürünleri arasında en çok karşımıza çıkan ve tükettiğimiz elbette ki peynirlerdir. Peynirlerin de kendi içerisinde beyaz peynir, ezine peynir, kaşar peynir, tulum peynir, lor peyniri, çeçil, örgü peyniri, labne peyniri gibi çeşitleri bulunur. Yine peynir kadar sofralarımızda bulunan bir diğer süt ürünü ise yoğurttur. Yoğurttan yapılan ayran ve cacık da bu kategoride değerlendirilmelidir. Diğer süt ürünleri ise tereyağ, krema, kefir, labne, dondurmadır.
İnsanoğlunun yaklaşık 5000 yıldır süt ve süt ürünleri tükettiği bilinmekte olup, birçok uzman tarafından da faydalı olduğu kabul edilmektedir. Neden süt tüketmeliyiz sorusunun cevabını incelediğimizde karşımıza ilk çıkan şey, kalsiyum değerinin fazlalığı olmaktadır. Çocukluluktan başlayıp yaşlılığa kadar tüm yaş dönemlerinde kalsiyumun kemik sağlığımız üzerindeki etkisi bilinmektedir. Kalsiyumla birlikte büyüme ve gelişmeye etkisi olacak birçok vitamin ve minareli de içermektedir. Yine yüksek miktarda protein içeren süt ürünleri diş çürüklerine karşı koruyucu, vücudun enerji değerini arttırıcı, diyete doğal destektir, aynı zamanda osteoporozu oluşumunu büyük ölçüde engellemektedir. Günümüzün en büyük sağlık problemlerinden olan kanser riskini azalttığı da bilinmektedir. İkinci beynimiz olarak nitelendirilen bağırsakların doğal florasının oluşmasına yardımcı olmaktadır.
Süt ve süt ürünlerinin faydası saymayacak kadar fazla iken, satın alırken de sağlığımız için dikkatli şekilde almalı ve mutlaka belirtilen son kullanma tarihleri içerisinde tüketilmelidir. Öncelikle süt ürünleri alırken markalar incelenmeli, kullanıcı yorumları değerlendirilmelidir, son kullanma tarihi mutlaka kontrol edilmelidir. Kullanıma başlandıktan sonra mutlaka buzdolabında muhafaza edilmeli ve kısa sürede tüketilmelidir. Bu sadece süt için değil tüm süt ürünleri için geçerlidir.
Her ne kadar süt ve süt ürünleri sağlık için faydalı olsa da laktoz intoleransı olan kişiler tarafından tüketilememektedir. Bu nedenle süt ürünlerine alternatif olan kalsiyum içerikli besinlere yönlenmeleri gerekmektedir. Soya sütü, pirinç sütü, somon balığı, brokoli ve portakal kalsiyum içeren besinler arasındadır. Kalsiyumun emilimini arttırmak için D vitamini de beraberinde alınması gerekmektedir.
Günlük tüketimde mutlaka yer alması gereken süt ürünleri genellikle kahvaltı öğününde tüketilmektedir. Küçük yaş gruplarında kas gelişimi gerçekleştiği için, büyük yaş gruplarında ise kas gelişiminin sağlıklı şekilde devam edebilmesi için günlük porsiyon 3-4 oranında olmalı iken, orta yaş gruplarında günde 2-3 porsiyon tavsiye edilmektedir. Hamileler için ise günlük süt ürünleri tüketim oranı, bebeğin kemik gelişiminin doğru şekilde gerçekleşebilmesi için yine gün içerisinde 4 porsiyon şeklinde olmalıdır. Bir bardak süt içmek, kahvaltıda 2 çeşit peynir yemek, öğle ya da akşam öğününde mutlaka bir kase yoğurt ya da cacık tüketmek kalsiyumun dengeli şekilde alınmasını sağlayacaktır.
Süt ve süt ürünleri hakkında en çok cevabı aranan sorulardan biri; süt ürünleri nasıl tüketilmeli olmuştur. Besin değerini kaybetmeden ve en rahat şekilde tüketmek için bazı noktalara dikkat etmek gerekir. Süt içtikten sonra uyumamak ve hafif hareketler yapmak gerekir. Bu gaz oluşumunu engelleyecektir. Peynir süt ürünleri içerisinde en ağır olanlardan biri olarak bilinir. Bu nedenle peyniri yerken hafif su içeren sebzelerle yemek faydalı olacaktır. Peynirli salata bunun için iyi bir örnektir. Yine kahvaltı yanında salatalık ya da roka maydanoz yemek sütün etkisini arttıracaktır. Yemeklerde en çok kullanılan yağlardan olan tereyağ, mide ve bağırsakları rahatlattığı, vücudu kuvvetlendirdiği bilinmektedir. Hatta geçmiş zamanlarda ilaç gibi merhem yapıldığı bile görülmüştür. Bu nedenle yumurta yaparken ya da pilav kimi yemekleri pişirirken tereyağ kullanmak faydalı olacaktır.
Süt ürünleri tüketirken, vücudumuzu da iyi tanımak gerekir. Süt ürünlerinin yağ içeriği yönünden zengin olduğu da unutulmamalıdır. Diyet yapan kişiler için düşük yağlı süt ürünleri tavsiye edilmektedir. Örneğin, yağ yönünden zengin olan bir kaşar peyniri yerine lor peyniri tüketmek bu durumda faydalı olacaktır.
Süt ve süt ürünleri markaları dikkate alındığında Ülker, Pınar, Bahçıvan, Torku, Eker, Mis, Sütaş, Ekici, Sek, Muratbey, Tahsildaroğlu, İçim, Danone, Migros gibi markalar en çok dikkat çekenler arasındadır. Süt ürünlerinin yapımı her ne kadar bir formüle bağlı olsa da, her markanın peynirinin tadı ya da yoğurdunun tadı farklı olmaktadır. Aynı zamanda süt ürünleri fiyatları da üretim yerine ya da kalitesine göre farklılaşmaktadır. Bu nedenle süt ürünleri yorumlarını, tüketicilerin ürünler hakkındaki değerlendirmelerini internetten süt ürünü alışverişi yaparken değerlendirebilir ve satın almanızı yapabilirsiniz. Cimri.com üzerinde fiyat karşılaştırması yaparak farklı markaların peynir ya da yoğurt fiyatları arasındaki farklarını görebilirsiniz. Günlük tüketimde çokça tükettiğimiz sürt ürünlerini ekonomik olarak almak ev bütçenize de haliyle faydalı olacaktır.
İmage: https://coleofduty.com/wp-content/uploads/2020/05/Dairy-Products-Beverages-1200x800.jpg
1 yorum
Süt ve süt ürünleri hakkında araştırma yaparken makalenize ulaştım. Süt ve süt ürünleri hakkında araştırma yapmak istediğinizde karşınıza genelde süt üretici firmaları çıkıyor ve ticari merkezli bilgiler veriyorlar. Aslında benim araştırdığım konu sütün çiğ olarak mı yoksa pastörize olarak tüketilmesi mi daha sağlıklı. Bir kısım süt firmaları çiğ sütü savunurken bir kısmıda zinhar çiğ süt tüketmeyin diye makaleler yayınlıyor. Bu süreçte tarafsız yazılmış tek makalenin size ait olduğunu söyleyebiliyorum. En azından bir taraf seçip onunu savunuculuğunuz yapmıyorsunuz. Bu günlerde internette doğru bulmak bir yana bilginin kaynağını bulabilmek hele hele tarafsız bir makale bulmak bile neredeyse imkansız. Elinize sağlık.
YanıtlaSil